Hãy sa thải khi mọi biện pháp khác đều thất bại
Lượt xem: 15,162Trong một số trường hợp, không có sự huấn luyện, đào tạo, phản hồi hay kêu gọi nào có thể cải thiện năng lực thực hiện của nhân viên lên mức chấp nhận được. Sa thải thường là phương hướng hành động khả thi nhất trong những trường hợp này – một trong những nhiệm vụ khó khăn và khó chịu nhất trong đời bất kỳ nhà quản lý nào.
Việc sa thải có thể khó khăn về mặt tình cảm nếu giải quyết kém, nó có thể làm tổn hại vĩnh viễn đến thanh danh của cá nhân, gây ảnh hưởng tiêu cực đến danh tiếng của công ty, và đôi khi nó còn dẫn đến các cuộc kiện tụng. Chúng cũng có thể hủy hoại niềm tin trong khắp tổ chức. Bạn bè và những người ủng hộ nhân viên trước đây có thể cảm thấy giận dữ. Tuy nhiên, những người cảm thấy nản lòng vì năng lực kém của người bị sa thải thì có thể cảm thấy bớt căng thẳng.
Sa thải một nhân viên là buộc một cá nhân phải thôi việc. Trừ trường hợp cho nghỉ việc do ngừng sản xuất, sự sa thải một nhân viên nên là hậu quả của vấn đề về năng lực thực hiện hay hành vi của người đó, chẳng hạn như hậu quả của hành vi khó hiểu không còn hy vọng cứu vãn hay khi một nhân viên vi phạm nội quy hoặc chính sách của công ty ( ví dụ như trộm cắp hay quấy rối tình dục nhân viên khác).
Hầu hết các nhà quản lý cảm thấy lúng túng hoặc không chắc chắn về việc đưa ra quyết định sa thải nhân viên và cách thực hiện việc sa thải trong thực tế nếu kết cục buộc phải xảy ra như vậy. Những nhà quản lý này thường tự hỏi:
Khi nào thì thích hợp để sa thải một nhân viên?
Bằng cách nào và khi nào tôi nên thông báo cho nhân viên bị sa thải?
Tôi nên giải quyết hành động như thế nào về mặt pháp lý và chính sách của công ty?
Làm thế nào tôi có thể giữ được tinh thần làm việc và sự tin tưởng ở các thành viên còn lại trong nhóm – những người có thể nghi vấn về quyết định sa thải hoặc có thể là bạn bè của người bị sa thải?
Cách tốt nhất để tổ chức lại vai trò công việc của phòng bạn sau khi nhân viên đó ra đi là gì?
Nguyên nhân để sa thải
Điều gì tạo thành nguyên nhân hợp lý vững chắc để sa thải một nhân viên? Trong một số trường hợp bạn có lý do hợp lệ khi sa thải nhân viên, nhưng trong nhiều trường hợp khác, tình huống khá mơ hồ và bạn cần xúc tiến cẩn thận. Theo luật pháp của nhiều nước thì trong những trường hợp sau đây, việc sa thải ngay lập tức hầu như luôn là điều chính đáng:
Sở hữu vũ khí trái phép nơi làm việc.
Vi phạm trắng trợn những quy định nghiêm trọng nhất của công ty như tiết lộ bí mật kinh doanh cho đối thủ cạnh tranh.
Không trung thực về các vấn đề quan trọng nơi làm việc, ví dụ như gian dối về công tác phí của ai đó trong công ty.
Gây nguy hiểm cho sức khỏe và sự an toàn cho đồng nghiệp.
Quấy rối tình dục đồng nghiệp hoặc đe dọa họ theo cách không cho họ làm việc.
Dính líu vào họat động phạm pháp.
Dùng rược hoặc ma túy nơi làm việc.
Đánh bạc khi đang làm việc.
Ở nhiều nước, các doanh nghiệp có thể sa thải nhân viên vì những sai sót nơi làm việc nếu những sai sót này vẫn tiếp tục tồn tại hoặc không được sửa chữa sau khi doanh nghiệp đã nhắc nhở nhân viên:
Thực hiện công việc kém
Không tuân theo đúng chỉ dẫn.
Liên tục có thái độ phá hoại hay tiêu cực.
Lạm dụng nghỉ bệnh hay các đặc quyền khác.
Thường xuyên đến trễ hoặc vắng mặt.
Bất kể lý do sa thải của bạn là gì, điều quan trọng là phải lưu hồ sơ hành vi của nhân viên và các bước điều chỉnh mà bạn đã thực hiện. Khả năng chỉ ra được quá khứ sai lầm của nhân viên qua biên bản xét duyệt năng lực thực hiện, hồ sơ nhân sự và ghi chú cá nhân được lưu lại có thể là vô giá nếu nhân viên bị sa thải tuyên bố là việc sa thải họ không chính đáng.
Khi nào bạn không thể sa thải nhân viên?
Có một hành vi nào đó mà công ty không thể sa thải nhân viên một cách hợp pháp. Điều này khác nhau theo luật pháp của từng quốc gia, nhưng thường bao gồm những hành vi của nhân viên như:
Đệ đơn đòi tăng lương;
Phản đối hành vi bất hợp pháp của công ty.
Báo cáo hoặc khiếu nại sự vi phạm của công ty về luật y tế và an toàn lao động;
Sử dụng quyền gia nhập hay không gia nhập công đoàn.
Dùng thời gian của công ty để thực hiện nghĩa vụ công dân như phục vụ hội thẩm đoàn hay bầu cử.
Nghỉ việc vào ngày được pháp luật cho phép.
Bạn cũng nên hỏi ý kiến chuyên gia tư vấn pháp lý về những quy định này. Luật rất phức tạp, vì thế đừng có diễn giải chúng theo cách của riêng bạn.