Gaslighting, hay còn gọi là thao túng tâm lý, đề cập đến một biểu hiện của lạm dụng tâm lý và cảm xúc, thường xuyên xảy ra trong nhiều mối quan hệ cuộc sống và có tác động tiêu cực đối với tâm lý và sức khỏe của người bị ảnh hưởng. Gaslighting vẫn còn là một thuật ngữ mới trong môi trường công sở, vì vậy hãy tìm hiểu tường tận về nó ngay trong bài viết dưới đây nhé.

Gaslighting là gì?

Gaslighting là cách thao túng tâm lý bằng cách dùng những câu chuyện sai sự thật một cách liên tục để làm cho nạn nhân hoài nghi về khả năng của họ trong việc đánh giá sự thật, mức độ nhận thức, giá trị cá nhân… Thủ phạm còn dùng kiểu lạm dụng này để kiểm soát bạn bè, gia đình hoặc thậm chí đồng nghiệp. Gaslighting có thể gây ra sự căng thẳng tinh thần, làm suy yếu tự tin và sức phản kháng của bạn trong công việc. Nếu bạn cảm thấy mình đang trải qua tình huống thao túng tâm lý (gaslighting), quan trọng là tìm cách thảo luận với người gây ra hoặc tìm sự hỗ trợ từ cấp quản lý hoặc đồng nghiệp để giải quyết vấn đề này.

Gaslighting là một dạng thao túng tâm lý phổ biến ở môi trường công sở (Nguồn: Internet)

Xem thêm:

Cách cải thiện kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả khi làm việc

KPI là gì? Điều cần nắm rõ về KPI cho người đi làm

Nguyên nhân dẫn đến gaslight là gì?

Sau khi tìm hiểu gaslight là gì, thì dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến gaslighting:

• Mong muốn có sự kiểm soát và quyền lực: Người thao túng thường muốn duy trì hoặc tăng cường quyền lực và kiểm soát trong mối quan hệ. Họ sử dụng gaslighting để đàn áp và kiểm soát người khác.
• Tâm lý phức tạp: Người thao túng có thể có những vấn đề tâm lý phức tạp hoặc trải qua chấn thương nội tâm trong quá khứ. Gaslighting có thể là cách họ xử lý và ứng phó với những khả năng làm tổn thương của họ.
• Môi trường xã hội và văn hóa: Môi trường xã hội và văn hóa có thể tạo điều kiện cho gaslighting. Ví dụ, một nền văn hóa có xu hướng phụ thuộc vào quyền lực và kiểm soát có thể thúc đẩy hành vi này.

Có ba nguyên nhân chính dẫn đến gaslighting (Nguồn: Internet)

Dấu hiệu nhận biết ai đó đang muốn gaslight bạn ở nơi làm việc

Gaslighting là một hành vi độc hại có thể xảy ra trong môi trường làm việc. Nhận biết dấu hiệu gaslighting là quan trọng để bảo vệ tâm lý và sức khỏe của bạn. Dưới đây là những dấu hiệu cần chú ý khi bạn nghi ngờ ai đó đang cố gắng gaslight bạn tại nơi làm việc.

Thường xuyên nói dối, dựng chuyện về bạn

Một trong những dấu hiệu rõ ràng của gaslighting là người khác thường xuyên nói dối hoặc dựng chuyện về bạn. Họ có thể dàn dựng những tình tiết hoặc sự kiện không có thật để tạo ra một hình ảnh tiêu cực về bạn. Điều này khiến nhiều người khác hiểu lầm về bạn, tác động đến tâm lý khiến bạn nghĩ rằng bạn là một người không đáng tin.

Cố tình hạ thấp bạn trong các cuộc họp

Người gaslighting có thể cố tình hạ thấp bạn trong các cuộc họp công ty hoặc cuộc trò chuyện công việc. Họ có thể công khai chỉ trích hoặc đánh giá bạn một cách không công bằng, làm cho bạn thêm tự ti vào bản thân.

Chế nhạo, đùa cợt dai dẳng

Gaslighters thường chế nhạo và đùa cợt bạn một cách dai dẳng. Những lời nói bất lịch sự và chế nhạo có thể làm bạn cảm thấy bị xúc phạm và không được tôn trọng. Những người có ý định thao túng bạn thường sử dụng phương pháp phủ nhận bằng cách xem xét công việc bạn đang làm như là một lời đùa hoặc trò giỡn bằng những câu như: "Đùa tí thôi!", "Giỡn tí á mà!", "Làm gì cần phải căng thế!",...

Đối phương thường đùa cợt một cách bất lịch sự với bạn (Nguồn: Internet)

Bàn tán tiêu cực khiến bạn hoài nghi về bản thân

Người gaslighting có thể làm mọi người xung quanh bàn tán tiêu cực về bạn. Điều này có thể khiến bạn hoài nghi về bản thân và tăng cảm giác cô đơn.

Liên tục thao túng bạn bằng lời nói

Gaslighters thường liên tục thao túng bạn bằng cách sử dụng lời nói để làm cho bạn cảm thấy mình đã làm sai hoặc nhớ sai thông tin. Họ có thể phủ nhận những gì họ đã nói hoặc đổ lỗi cho bạn.

Hạn chế cơ hội thăng tiến của bạn

Một dấu hiệu khác của gaslighting là người khác hạn chế cơ hội thăng tiến của bạn. Cụ thể là bạn bị đối xử rất bất công bằng trong công việc, bị phủ nhận một cách không có cơ sở về những thành tựu, sự cố gắng và trình độ chuyên môn của mình. Họ đánh giá bạn là thiếu khả năng và năng lực để thực hiện các dự án thử thách hơn. Kết quả là, bạn bị bỏ lỡ nhiều cơ hội phát triển và thăng tiến trong công việc.

Kẻ lạm dụng thường tạo ra sự phủ nhận và lờ đi mọi đóng góp và thành tích bạn đã đạt được. Đồng thời, họ có thể đổ lỗi ngược lại bạn, ví dụ: "Tôi luôn công bằng với tất cả mọi người" hoặc "Nếu bạn cư xử khác đi, thì tôi sẽ không có hành động như vậy".

Cơ hội thăng tiến của bạn sẽ bị thiêu rụi nếu không sớm thoát khỏi gaslighter (Nguồn: Internet)

Đổ tội, khiến bạn bị cô lập

Gaslighters có thể đổ tội cho bạn về những sự kiện hoặc vấn đề không phải lỗi của bạn, sau đó cố gắng cô lập bạn bằng cách làm cho bạn cảm thấy mình không được đón nhận hoặc tin tưởng trong môi trường làm việc.

Xem thêm:

Xử lý khủng hoảng "Deadline"

Giải thoát tâm lý khi rời khỏi công việc độc hại

Làm sao để phòng tránh bị gaslighting nơi công sở

Gaslighting có thể là một vấn đề nghiêm trọng tại nơi làm việc và để tự bảo vệ, bạn cần áp dụng một số biện pháp cụ thể dưới đây:

Hiểu, lắng nghe và tin tưởng bản thân mình

Để đối phó với gaslighting, bạn cần hiểu rõ giá trị và khả năng của bản thân. Lắng nghe cảm giác và bản năng bên trong bạn, tin tưởng vào khả năng phán đoán của mình. Điều này giúp bạn duy trì sự tự tin và bất khuất trong môi trường làm việc.

Làm ngơ động thái của những gaslighter

Khi bạn nhận thấy có người cố gắng thao túng bạn, việc đầu tiên là phải giữ bản thân thật bình tĩnh, tránh xao động bởi những lời nói của họ. Tránh tham gia vào cuộc xung đột không cần thiết để gaslighter không thể khiến bạn phản ứng theo cách họ mong muốn.

Tìm kiếm sự giúp đỡ từ những người tin tưởng

Hãy tìm những người thân cận mà bạn tin tưởng để chia sẻ về tình huống bạn đang trải qua. Họ có thể giúp bạn chữa lành tinh thần và cho bạn những lời khuyên hữu ích, giúp bạn duy trì sự cân bằng cảm xúc để chống lại những gaslighter.

Bạn bè và người thân chắc chắn sẽ là chỗ dựa tinh thần của bạn đấy (Nguồn: Internet)

Quản lý tốt công việc và cảm xúc của mình

Quản lý công việc và cảm xúc của bạn rất quan trọng để tránh khỏi vòng xoáy thao túng. Trong công việc, hãy thiết lập mục tiêu cụ thể, không ngừng trau dồi kiến thức cho bản thân và làm việc với tinh thần học hỏi, cầu tiến. Trong cuộc sống, hãy duy trì vận động, suy nghĩ tích cực để bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần.

Đừng quên chăm sóc bản thân sau những ngày làm việc chăm chỉ (Nguồn: Internet)

Thay đổi môi trường làm việc khác

Nếu bạn không thể chịu đựng nổi hiệu ứng gaslighting tại môi trường làm việc hiện tại, hãy xem xét khả năng thay đổi công việc hoặc môi trường làm việc khác. Điều này có thể giúp bạn bảo vệ tâm lý và sức khỏe của mình.

Xem thêm:

Những yêu cầu vô lý và cách xử trí

Bị đồng nghiệp lười đẩy việc - hành động ngay

Trên đây là toàn bộ thông tin trả lời cho câu hỏi gaslighting là gì cùng những dấu hiệu nhận biết cụ thể, hi vọng chúng có thể giúp bạn nhận biết sớm tình trạng thao túng độc hại này ở môi trường công sở. Đừng quên theo dõi CareerViet để có thêm nhiều kiến thức đi làm thú vị nhé.